کیسه استومی چیست؟

بطور کلی کیسه استومی عبارت است از یک کیسه از جنس پلاستیک مخصوص ، بعلاوه چسب ویژه که کیسه را به بدن فرد می‎چسباند و محتویات خروجی استوما را در خود نگه می‎دارد. امروزه کیسه‎ های استومی گاهی بر اساس مورد مصرف آنها نامگذاری می‎شوند؛ بطور مثال کیسه کلوستومی ، که برای جمع آوری خروجی کلوستومی بکار می‏ رود و یا کیسه یوروستومی ، که برای جمع‎آوری و نگهداری ادرار خارج شده از یوروستومی مورد استفاده قرار می‏گیرد.

کیسه کلوستومی دائمی چیست؟

کیسه کولوستومی دائم یا کیسه کولوستومی دائمی عبارت بوده از کیسه‎ای از جنس لاستیک که توسط تسمه‏ ای به بدن بیمار متصل می‎شده است. دهه‎ های قبل، تا پیش از اختراع کیسه‏ های یکبار مصرف در دهه شصت میلادی ، از این نوع کیسه‏ ها استفاده می‎شده  ، ولی امروزه دیگر استفاده از آنها منسوخ شده است و با توجه به مشکلات و  عوارض زیاد دیگر مورد استفاده قرار نمی‏گیرند و در دسترس نیز نمی‎باشند.

نخستین کیسه استومی مدرن در چه تاریخی و چگونه ساخته شد؟

تولید اولین کیسه استومی به شکل امروزی منشاء تولد کمپانی کلوپلاست دانمارک شد:
در سال 1954 پرستار دانمارکی الیز سورنسن (Elise Sorensen) با  مشاهده وضعیت اسفبار خواهرش، که برای نجات از سرطان کولون تحت عمل جراحی  کولوستومی قرار گرفته بود، بسیار تحت تاثیر قرار گرفت. او از خواهرش  می‏شنید که چگونه ترس از نشت ترشحات کولوستومی زندگی اجتماعی وی را مختل و  او را منزوی کرده است. الیز افکار خود را معطوف بر یافتن راه حلی برای این  مشکل بزرگ نمود.
 نتیجه این تلاش فکری، ایده ساخت یک کیسه چسب‏دار بود تا از نشت ترشحات  جلوگیری کند. این ایده می‏توانست به خواهرش و هزاران انسان دیگر نیز که از  این مشکل رنج می‏کشیدند، کمک کند تا دوباره به زندگی طبیعی بازگردند. اما  این فقط یک ایده بود و باید به نحوی تجسم واقعی می‏یافت.
 الیز با تولیدکنندگان مختلفی ارتباط برقرار کرد، اما همگی دست رد بر سینه  او زدند. سرانجام الیز به سراغ آقای لوئیز هانسن رفت، که یک تولید کننده  محصولات پلاستیکی بود، و بر ایده خود پافشاری کرد. پاسخ دوباره منفی بود.  داستان می‏توانست در همین جا به پایان برسد. اما همسر آقای هانسن، که خود  نیز یک پرستار بود، پی به ارزش واقعی این ایده برد و هانسن را ترغیب به  پذیرش همکاری نمود ... و این آغاز تولید اولین "کیسه کولوستومی دانمارکی"  به عنوان اولین کیسه استومی مدرن در دنیا و تولد شرکت کلوپلاست بود.

هدف استفاده  از کیسه استومی چیست؟

 استفاده از کیسه مخصوص استومی در درجه اول به مدیریت ترشحات (ادرار و  مدفوع) خروجی از استوما کمک می‏کند و در درجات بعدی از استوما و پوست اطراف  آن محافظت کرده و گاز و بوی خروجی از استوما را نیز به خوبی کنترل می‏کند.
در کل استفاده از کیسه موجب راحتی و اطمینان استومیت می‏شود و به حفظ ارتباطات و فعالیت‏های اجتماعی وی کمک زیادی می‏کند.

آیا کیسه ‏های مخصوص استومی انواع مختلفی دارند؟

 بله- امروزه بیش از نیم قرن از ابداع نخستین کیسه استومی می‏گذرد. در چند  دهه اخیر، طراحان با استفاده از تکنولوژی‏های جدید، انواع نوینی از کیسه‏  ها را طراحی نموده‏اند که با هدف راحتی بیشتر بیماران در اختیار آنها قرار  می‏گیرد. به طور کلی سیستم کیسه مخصوص استوما را می‏توان به دو گروه کلی  سیستم کیسه‏ های یک تکه و سیستم کیسه‏ های دو تکه تقسیم‏ بندی نمود.
 هر کدام از این گروه‏ها خود شامل سه دسته‏ بندی جدا می‏شوند که شامل کیسه  ته باز یا قابل تخلیه، کیسه ته بسته و کیسه شیردار می‏شود. کیسه‏ ها از نظر  رنگ نیز به  دو گروه مختلف تقسیم‏ بندی می‏ شوند که شامل کیسه ‏های شفاف و  کیسه ‏های مات می‏شود. کیسه‏ های شفاف معمولاً پس از انجام عمل جراحی مورد  استفاده قرار می‏گیرند تا پزشک و کادر درمانی بتوانند مقدار مواد دفعی و  کیفیت آن را بسنجند.

کیسه‏ های ته بسته چه خصوصیاتی دارند؟

 کیسه ‏های ته بسته از انتها باز نیستند و قابل تخلیه نمی ‏باشند. در صورت  نیاز به تخلیه کیسه ته بسته، کیسه برداشته شده و تعویض می‏گردد. این کیسه‏  ها در افراد دارای کولوستومی قابل استفاده هستند.
 انواع هم‏رنگ با بدن برای جلوگیری از تعریق پوستی و احساس راحتی بیشتر  پوشش پارچه‏ ای دارند. جنس کیسه طوری است که کمترین سر و صدا و خش‏خش را  ایجاد می‏ کند. این کیسه‏ ها قابل شست‏شو هستند و برای جذب بو و گاز  فیلترهای مخصوصی دارند.

کیسه ‏های ته‏ باز چه خصوصیتی دارند؟

این کیسه‏ ها ته باز هستند و در صورت نیاز به تخلیه، انتهای کیسه به راحتی قابل تخلیه می‏ باشد.
 این کیسه را می‏توان بلافاصله بعد از جراحی در افراد دارای ایلئوستومی و  کولوستومی مورد استفاده قرار داد. به منظور جمع‏ آوری ترشحات آبکی یا حجم  زیاد از اطراف استوما و هم‏چنین ترشحات فیستول‏های زخم نیز می‏توان از  کیسه‏ های ته‏ باز استفاده کرد.
 این کیسه ‏ها انواع هم‏رنگ با بدن نیز دارند و به منظور احساس راحتی بیشتر  و کاهش میزان تعریق پوستی پوشش پارچه ‏ای خارجی دارند. این کیسه‏ ها قابل  شست‏شو هستند و جنس آن‏ها به صورتی است که کمترین سر و صدا و خش خش را  ایجاد می‏کنند.

کیسه ‏های شیردار چه خصوصیاتی دارند؟

 این کیسه ‏ها دارای شیر انتهایی هستند و در صورت نیاز به تخلیه، ادرار به  راحتی از شیر انتهایی آ‏ن‏ها قابل تخلیه می‏باشد. یوروستومیت ‏ها با انواع  مشکلات ادراری می‏توانند از این کیسه‏ ها استفاده کنند.
 این کیسه‏ ها قابل شست‏وشو می‏باشند و برای احساس راحتی و کاهش تعریق  پوستی پوشش پارچه‏ ای دارند. انواع هم‏رنگ پوست بدن این کیسه‏ ها موجود است  و بلافاصله پس از انجام جراحی نیز قابل استفاده می‏باشند.
این کیسه‏ ها دریچه‏ ای یک طرفه دارند که ادرار داخل کیسه به سمت استوما باز نمی‏ گردد.

چگونه می‏توان از کیسه‏ های یک تکه استفاده نمود؟
 نخستین اقدام برای تعویض کیسه این است که وسایل مورد نیاز خود را در یک  مکان جمع‏ آوری کنید. این وسایل شامل کیسه جدید، قیچی، خودکار، اندازه‏ گیر  مخصوص استوما که در جعبه کیسه‏ ها موجود است، خمیر در صورت نیاز و کیسه یا  سطل زباله، جهت دور انداختن وسایل استفاده شده، دستمال کاغذی می‏ باشد.
 کیسه قبلی را بردارید و دور بیاندازید. برای برداشتن کیسه کافی است لبه‏  های آن به آرامی از سمت بالا به پایین از پوست جدا کنید. سعی کنید پوست را  با یک دست نگاه دارید تا آزار نبیند. اگر کیسه ته باز است گیره انتهای آن  را بردارید و برای مصرف مجدد نگاه دارید.
 پوست اطراف استوما را به خوبی تمیز کنید. برای تمیز کردن پوست اطراف  استوما بهتر است از آب و صابون ملایم یا شامپو بچه استفاده کنید ومطمئن  شوید که اثری از صابون و چربی روی پوست اطراف استوما باقی نماند و پوست  کاملاً خشک باشد.
قطر استوما را با استفاده از اندازه‏ گیر مخصوص مشخص کنید. سعی کنید کوچکترین دهانه را که با اطراف استوما متناسب است انتخاب کنید.
 اندازه مشخص شده را با استفاده از الگوی پشت چسب کیسه به وسیله قیچی جدا  کنید و چسب کیسه را به آرامی و با دقت اطراف استوما قرار دهید. دقت کنید  چسب با خود استوما در تماس نباشد.
کاغذ پشت چسب کیسه را برداشته و دور بیاندازید.
اگر از خمیر استفاده می‏کنید، خمیر استومی را نیز اطراف استوما قرار دهید.
 دهانه چسب کیسه را در مرکز استوما با دقت روی پوست اطراف استوما قرار  دهید. چسب را کمی ماساژ دهید تا خوب به پوست بچسبد (پوشش چسب کاغذی را  بردارید و آن را بچسبانید).
 پس از اطمینان از آویزان شدن کیسه به صورت مستقیم، در صورتی که انتهای  کیسه باز است آن را ببندید و در صورتی که کیسه شیردار است با چرخاندن شیر  تخلیه از بسته بودن آن اطمینان حاصل کنید.

روش مصرف کیسه‏ های دو تکه آلترنا چیست؟

     ♦️ قطر استوما را توسط اندازه‏ گیر مخصوص، معین کنید.
     ♦️ اندازه مورد نظر را بر روی چسب پایه با قیچی مخصوص برش دهید.
     ♦️ کاغذ محافظ چسب پایه را از روی آن بردارید.
     ♦️ پس  از اطمینان از باز بودن قفل مخصوص، کیسه را بر روی چسب پایه بگذارید و با  کمک انگشتان از پایین کیسه به سمت بالا حرکت دهید تا مطمئن شوید که کیسه  کاملا در جای خود قرار گرفته است.
     ♦️ سپس قفل مخصوص اتصال کیسه و چسب پایه را ببندید، با شنیدن صدای کلیک، کیسه قفل شده است و نیازی به اعمال هیچگونه فشاری نیست.
     ♦️ جهت برداشتن کیسه از روی چسب پایه، گیره کوچک روی قفل را با انگشت فشار دهید تا قفل باز شود.
     ♦️ پس  از باز شدن قفل، گیره را به آرامی به سمت بالا و خارج بکشید تا کیسه از  چسب‏پایه جدا شود. در این حالت جدا کردن چسب‏پایه بسیار آسان است.
     ♦️ برای  برداشتن چسب پایه باید ابتدا لبه‏های چسب به آرامی و با دقت از پوست جدا  شود. سپس پوست با یک دست حمایت و چسب با دست دیگر از روی پوست برداشته  می‏شود.‏

برای انتخاب کیسه مناسب چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟

استفاده صحیح از کیسه استومی مناسب مهم‏ترین نقش را در کیفیت زندگی یک استومیت ایفاء می‏کند. صدمات ناشی از استفاده از کیسه‎های غیر استاندارد به راحتی قابل جبران نیستند. بنابراین یکی از مسئولیت‎های  اساسی پرستار استومی ارائه راهنمایی‏های لازم به استومیت برای انتخاب  مناسب‏ترین گزینه از بین کیسه‏ های مختلف استومی است. مناسب‏ترین کیسه  استومی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برای انتخاب کیسه استومی مناسب  ارزیابی شرایط و نیازهای استومیت ضرورت دارد، برای نمونه:

     ♦️ نوع استومی، اندازه و خصوصیات آن
     ♦️ شرایط پوست اطراف استوما نظیر، چین و چروک، میزان تعریق و ...
     ♦️ هرگونه عوارض استوما یا مشکلات پوستی
     ♦️ آموزش پذیری و توانایی استومیت در نصب و تعویض کیسه
     ♦️ و در نهایت راحتی و ترجیح خود استومیت که مهمترین عامل است.

 انتخاب کیسه کاملا به شرایط فردی بیمار بستگی دارد و با در نظر گرفتن  تمامی شرایط باید در مورد نوع کیسه تصمیم‏ گیری شود. اولین نکته‏ای که در  انتخاب کیسه باید مد نظر قرار گیرد، نوع استومی است.
 معمولاً برای کلستومی از کیسه‏ های ته بسته و برای ایلئوستومی از کیسه‏  های ته باز قابل تخلیه و برای یوروستومی از کیسه‏ های شیردار استفاده  می‏شود که این مسئله نیز در شرایط مختلف قابل تغییر است. محل استوما نیز از  اهمیت زیادی برخوردار است و در انتخاب کیسه نقش تعیین‏ کننده‏ای دارد.
 وضعیت سلامتی بیمار، وضع اقتصادی و اجتماعی و سلامت روانی نیز از نکات  قابل توجه است. برای مثال برای بیماری مسن با مشکل بینایی که مراقبی نیز  ندارد، استفاده از سیستم دو تکه و قابل برش مناسب نیست.

کیسه را چند بار در روز باید تعویض نمود؟

 تعداد دفعات تعویض کیسه به نوع استوما، محل قرارگیری استوما و مقدار مواد  دفعی و قوام آن بستگی دارد. هم‏چنین استفاده از کیسه مناسب و نصب درست آن،  مدت زمان استفاده از کیسه را افزایش می‏دهد. عوامل دیگری مانند آب و هوا و  میزان تعریق بدن، نوع پوست و میزان فعالیت و حتی سن نیز روی دفعات نیاز به  تعویض کیسه اثر می‏گذارد. بعضی از کیسه‏ ها طوری طراحی شده‏اند که برای سه  تا هفت روز قابل استفاده هستند و بعضی دیگر نیز هر روز نیاز به تعویض دارند.
 انتخاب کیسه مناسب، به تصمیم‏گیری شخصی بستگی دارد و بهتر است پس از  استفاده از محصولات مختلف این انتخاب صورت گیرد. عوامل دیگری مانند وضعیت  بیمه، وضعیت اقتصادی و قیمت این سیستم‏ها نیز روی این تصمیم اثر دارد. به  هر حال در صورتی که نیاز به تعویض مداوم  کیسه باشد و کیسه‏ها پس از مدت  اندکی از بدن جدا ‏گردد، بهتر است با پزشک یا پرستار در این زمینه مشورت  شود. حتی مصرف داروهای خاص می‏تواند پوست اطراف استوما را تحت تاثیر قرار  دهد و از مدت زمان چسبیدن کیسه روی پوست بکاهد.

چه زمانی برای تعویض کیسه مناسب است؟

برای تعویض کیسه باید زمانی انتخاب شود که عجله و استرس خاصی وجود نداشته و استوما  نیز در حال فعالیت نباشد.
 معمولا ًبهترین زمان برای تعویض کیسه در افراد مختلف متفاوت است و به فرد  بستگی دارد. برای بیشتر افراد، استوما در ساعات اولیه صبح قبل از خوردن  صبحانه فعالیت کمتری دارد.
 بعضی از افراد ترجیح می‏دهند تعویض کیسه را پس از دوش گرفتن انجام دهند و  افرادی نیز این کار را در ساعات پایانی روز و هنگام رفتن به رختخواب حداقل 2  ساعت پس از صرف شام انجام می‏دهند. ولی به هر حال باید به این نکته دقت  کرد که در صورت پر شدن 3/1 کیسه و یا نشت آن در هر ساعتی از روز باید کیسه  تعویض شود.

چگونه باید کیسه قبلی را از بدن جدا نمود؟

 هنگام جدا کردن کیسه این کار را به ملایمت انجام دهید و هرگز عجله نکنید.  هرگز چسب را با فشار و به سرعت از روی پوست جدا نکنید زیرا به پوست صدمه  می‏زند.
 برای برداشتن چسب بهتر است آن را در جهت رویش موها بکشید. ابتدا لبه‏های  چسب را شل کنید و آن را از پوست جدا کنید و بعد به آرامی تمامی آن را  بردارید. بهتر است این کار را از بالا شروع کنید و بعد قسمت پایین را  بردارید که اگر حین تعویض کیسه، استوما فعالیت داشت، بتوانید مدفوع را با  کیسه کنترل نمایید.
بعضی افراد برای برداشتن آثار چسب از آب ولرم استفاده می‏کنند و برخی ترجیح می‏دهند از پاک‏کننده مخصوص چسب (Adhesive Remover) استفاده  کنند. در صورت استفاده از پاک‏کننده حتماً قبل از چسباندن کیسه جدید، باید  پاک کننده را با آب و صابون از روی پوست پاک کرد. بعضی مواقع بلافاصله پس  ازبرداشتن کیسه، پوست ممکن است صورتی یا قرمز و تیره‏تر از قبل به نظر  برسد. این حالت به زودی برطرف می‏شود. باقی ماندن قرمزی و تیرگی، نشان  دهنده آزردگی پوستی است. بعد از برداشتن کیسه و قبل از چسباندن کیسه جدید  باید موارد مرتبط با  مراقبت از پوست اطراف استوما را درنظر گرفت.

پس از تعویض کیسه با محتویات آن چه باید کرد؟

 در حد امکان بهتر است محتویات کیسه در توالت تخلیه کنید ولی در شرایطی که  مجبورید می‏توانید برای رفع بوی نامطبوع آن را داخل یک یا دو کیسه زباله  قرار دهید، کیسه ‏ها را به خوبی گره زده، آن را داخل سطل زباله بیاندازید.
 بهتر است در زمان‏هایی که خارج از منزل به سر می‏برید، همواره چند کیسه  زباله اضافی همراه داشته باشید تا در زمان‏های مناسب بتوانید از آن‏ها  استفاده کنید. اگر از کیسه‏ های دو تکه استفاده می‏کنید، می‏توانید کیسه را  داخل توالت تخلیه کرده، آن را بشویید و مجدد استفاده کنید. اگر از کیسه  ‏های ته باز با گیره (Clamp) استفاده می‏کنید، می‏توانید با باز کردن گیره محتویات کیسه را داخل توالت تخلیه کنید. همواره یک گیره اضافی همراه داشته باشید.
حتماً پس از تعویض کیسه و جاگذاری آن دست‏ های خود را با آب و صابون شستشو دهید.

برای خشک کردن اطراف استوما قبل از چسباندن کیسه چه باید کرد؟

 پس از حمام کردن یا شنا، برای خشک کردن پوست اطراف استوما بهتر است از  حوله  نرم و خشک و تمیز استفاده کنید. هم‏چنین می‏توانید از سشوار روی  پایین‏ ترین درجه استفاده کنید تا نواحی اطراف  استوما بهتر خشک شود. دقت  کنید هرگز سشوار خیلی داغ را روی پوست نگیرید چون موجب تحریک پوستی می‏شود.

چگونه می‏توان کیسه ‏های ته ‏باز  را تخلیه نمود؟

 بیشتر افراد ترجیح می‏دهند در حالت نشسته بر روی توالت این کیسه‏ ها را  تخلیه کنند ولی بعضی نیز این کار را در حالت ایستاده انجام می‏دهند. هنگام  باز کردن انتهای کیسه آن را طوری نگه دارید که دهانه خروجی کیسه به سمت  بالا باشد. زمانی که انتهای کیسه را باز کردید، آن را به صورت مایل به سمت  پایین نگاه دارید و با کنترل خروجی توسط انگشتان، اجازه دهید محتویات آن به  تدریج تخلیه شود. پس از تخلیه تمام محتوای کیسه، بهتر است انتهای کیسه را  پاک کنید. بعضی افراد انتهای کیسه را می‏شویند و بعضی دیگر آن را با دستمال  توالت پاک می‏کنند. بعضی افراد نیز ترجیح می‏دهند هر دو کار را انجام  دهند. در پایان، انتهای کیسه را جمع کرده و آن را ببندید.

چه مواردی موجب نشت از کیسه‏ های استومی می‏شود؟

 عدم توجه به سایز و اندازه استوما در بریدن چسب پایه معمولاً موجب نشت  خواهد شد. برای بریدن چسب پایه در سیستم‏ های قابل برش باید دقت زیادی  داشت. اگر اندازه برش نسبت به سایز استوما کوچکتر باشد، با وارد کردن فشار  به استوما موجب مشکلات استوما و حتی عدم کارکرد مناسب آن می‏شود. از طرفی  بزرگ بریدن نیز موجب نشت خروجی استوما و نفوذ آن به زیر چسب و زود جدا شدن  چسب پایه می‏گردد.

 باید به این موضوع توجه داشت که تا هشت هفته اول پس از عمل جراحی، استوما  امکان تغییر سایز و جمع شدن دارد در نتیجه بهتر است برای نصب کیسه در چند  هفته اول پس از جراحی، استوما مرتب اندازه گیری شود تا از نشت جلوگیری شود.

     ♦️ عدم تعویض چسب پایه برای مدت طولانی ریسک نشت را بالا می‏برد، بنابراین بهتر است پس از طی مدت زمان مشخص، چسب پایه تعویض شود.
     ♦️ استومایی که در محل مناسب نباشد، ریسک نشت را بالا می‏برد از این رو بهتر است قبل از انجام عمل جراحی استوما به خوبی تعیین محل شود.
     ♦️ یکی  دیگر از علل نشت، جدا شدن چسب پایه هنگام فعالیت فیزیکی و ورزش است که  برای جلوگیری از آن می‏توان از کمربند استفاده کرد. کیسه‏ های دوتکه  کلوپلاست طوری طراحی شده‏ اند که به راحتی می‏توان به آن‏ها کمربند وصل کرد.
     ♦️ فرو رفتگی استوما می‏تواند امکان نشت را بالا ببرد. برای برطرف کردن این مشکل بهتر است از چسب پایه محدب (Convex) استفاده شود.
     ♦️ خشک  و تمیز نبودن پوست هنگام نصب کیسه یکی دیگر از علل نشت می‏باشد. بهتر است  برای تمیز کردن پوست اطراف استوما از صابون‏ هایی که روغن زیادی در ساختمان  آن‏ها به کار رفته است استفاده نشود.
     ♦️ چاقی  و ناهموار بودن سطح شکم موجب نشت می‏شود، زیرا از درست چسبیدن چسب پایه  جلوگیری می‏کند. برای برطرف کردن این مشکل می‏توانید از خمیر مخصوص استومی  کلوپلاست استفاده نمائید.
     ♦️ چین و چروک پوستی ایجاد نشت می‏کند. برای برطرف  نمودن این مشکل و صاف کردن ناحیه اطراف استوما می‏توان از خمیر استومی استفاده کرد.
     ♦️ مشکلات  پوستی اطراف استوما از چسبیدن چسب پایه جلوگیری می‏کنند و سبب نشت  می‏شوند. اگر دچار مشکلات پوستی اطراف استوما شدید حتماً با پرستار استومی  یا پزشک خود مشاوره کنید و از پانسمان‏های محافظ کلوپلاست استفاده نمائید.  این پانسمان ها از پوست اطراف استومی محافظت می‏کنند و موجب بهبود آن  می‏شوند. استفاده از کرم کامفیل نیز در این موارد مفید است.
     ♦️ اگر  زاویه چسباندن کیسه مناسب نباشد، موجب جدا شدن و نشت آن خواهد شد. هر فرد  با توجه به وضعیت بدنی و فرم شکم خود باید زاویه مناسبی را برای چسباندن  کیسه رعایت کند.
     ♦️ اگر  کیسه به موقع تعویض نشود، ریسک نشت افزایش خواهد یافت. پس از این‏که یک  سوم از حجم کیسه پر شد، حتماً اقدام به تعویض آن نمائید زیرا سنگین شدن  کیسه موجب جدا شدن چسب پایه و نشت خواهد شد.
     ♦️ گرمای زیاد هوا نیز موجب تعریق و جدا شدن چسب پایه و نشت می‏ شود. بهتر است در هوای گرم از چسب‏ های پایه قوی‏تر استفاده شود.

آیا می‏توان برای برطرف کردن نشت چسب پایه  از چسب یا خمیر استفاده کرد؟

 در صورت مشاهده نشت به هر مقدار سریع اقدام به تعویض کیسه نمایید. هرگز  سعی نکنید چسب پایه کیسه را با چسب نواری به بدن محکم کنید. حتی در صورت  نشت استفاده از خمیر کلوپلاست نیز مناسب نیست، زیرا با عدم تعویض کیسه، نشت  همچنان ادامه می‏یابد و به پوست زیر چسب پایه و اطراف استوما آسیب می‌‌زند.
برای مراقبت از پوست اطراف استوما بهترین کار پیشگیری از آسیب رسیدن به آن است.

در صورت جمع شدن گاز در کیسه چه باید کرد؟

 معمولاً کیسه ‏های استومی دارای فیلتر هستند که گاز از آن‏ها خارج می‏شود.  انسداد فیلتر به وسیله  مدفوع می‏تواند علت جمع شدن گاز در کیسه باشد که  در این صورت بهتر است کیسه تعویض شود.
 در صورت استفاده از کیسه‏ های دو تکه، می‏توان برای چند ثانیه کیسه را از  پایه جدا نمود تا گاز تجمع یافته خارج شود. هم‏چنین می‏توان با سوزن مخصوصی  که اغلب همراه با کیسه‏ ها عرضه می‏شود، فیلتر را باز کرد.

چگونه می‏توان از کیسه‏ های استومی نگه‏داری کرد؟

 کیسه‏ های استومی را همیشه باید در مکان خنک و خشک و دور از نور مستقیم  خورشید نگه داشت. بهتر است در منزل همیشه تعدادی کیسه اضافی برای زمانی که  دسترسی به کیسه به طور مقطعی وجود ندارد، نگه‏داری و سعی کنید به ترتیب از  کیسه‏ های قدیمی ‏تر استفاده کنید تا زمان مصرف کیسه‏ ها طولانی نشود.

چسب پایه محدب (Convex) چیست و در چه مواردی استفاده می‏شود؟

 چسب پایه در سیستم کانوکس شکل محدبی دارد و برای استوماهای فرورفته یا شکم  نرم به کار می‏رود. این چسب پایه علاوه بر قابلیت انعطاف خوب، چسبندگی  مناسبی نیز به پوست بیمار دارد و بدون اعمال فشار بر روی شکم با استفاده از  سیستم حلقه شناور به کیسه‏ های دو تکه وصل می‏شود و با کیسه ‏های ته باز و  ته بسته قابل استفاده است.

سیستم درناژ شبانه که در یوروستومی به کار می‏ رود چیست؟

 از آن‏جا که ادرار به طور مداوم از یوروستومی خارج می‏شود و به داخل کیسه  می‏ریزد، یوروستومیت‏ ها بهتر است از سیستم تخلیه شبانه استفاده کنند. زیرا  در صورت عدم استفاده از این سیستم مجبورند شب‏ها بیدار شوند و کیسه پر شده  را تخلیه نمایند.
 عدم استفاده از سیستم درناژ شبانه ریسک نشت کیسه را بالا می‌برد. سیستم  درناژ شبانه از یک لوله تشکیل شده است که از طرفی به شیر تخلیه کیسه  یوروستومی وصل می‌‌شود و از طرف دیگر به یک کیسه جمع‏ کننده اتصال می‏یابد  که در کنار تخت خواب قرار می‌گیرد. به این ترتیب ادرار شبانه از کیسه نشت  نمی‏ کند و به کیسه ثانویه منتقل می‏ شود.

آیا می‏توان کیسه استومی را تمیز نمود و مجدداً مورد استفاده قرار داد؟

بله- بعضی از کیسه‏ ها طوری طراحی شده ‏اند که قابل تخلیه هستند و مجدداً مورد استفاده قرار می‏گیرند.
 بهتر است هنگامی‏ که کیسه روی بدن قرار دارد از تمیز کردن آن خودداری کنید  زیرا این کار بسیار دشوار است. می‏توانید انتهای کیسه‏ ها را با دستمال  توالت تمیز کنید. اگر مدفوع داخل کیسه چسبیده است، برای پاک کردن آن آب را  با فشار به داخل آن وارد کنید تا مدفوع خارج شود. اضافه کردن مقداری روغن  بچه یا روغن مخصوص لغزنده کردن کیسه استومی به خروج مدفوع هنگام تخلیه کمک  می‏کند و باعث می‏شود مدفوع بالای کیسه جمع نشود.
 اگر از سیستم دو تکه استفاده می‏ کنید، گاهی ممکن است مقداری مدفوع داخل  حلقه کیسه جمع شود موجب ناراحتی گردد، برای پاک کردن حلقه کیسه‏ های دو تکه  می‏توانید از گوش پاک‏ کن استفاده کنید. یوروستومیت‏ ها باید هر روز سیستم  درناژ شبانه خود را تمیز کنند. بهتر است برای شست‏شوی سیستم تخلیه شبانه  از محلول رقیق سرکه و آب استفاده کنید.

پانسمان محافظ استومی در چه مواردی مورد استفاده قرار می‌‌گیرد؟

 پانسمان محافظ استومی، یک لایه محافظ موثر برای حمایت از پوست و هم‏چنین  درمانی مناسب برای آسیب‏های پوستی بیماران است. این پانسمان در نواحی اطراف  استوما و فیستول‏هایی که در آن‏ها پوست با ترشحات بدن از جمله مدفوع،  ادرار و ....در تماس است، استفاده می‏شود و علاوه بر این‏که خاصیت چسبندگی  مناسبی دارد، هنگام برداشتن اثری روی پوست باقی نمی‏ گذارد و به خوبی  انعطاف‏ پذیر است.

کرم محافظ کامفیل (Cream barrier) در چه مواردی استفاده می‏شود؟

 کرم محافظ کامفیل درمان و محافظ ایده عالی برای پوست خشک آسیب‏ دیده اطراف  استوما یا فیستول که با ترشحات بدن در ارتباط بوده می‏ باشد.

کمربند استومی چیست؟

 کمربند مورد استفاده انواع کیسه‏ های دو تکه می باشد. استومیت‏ هایی که  فعالیت بدنی زیادی دارند برای محافظت بیشتر از سیستم کیسه و چسب ‏پایه  ترجیح می‏دهند از کمربند استفاده کنند. استفاده از کمربند مدت استفاده از  کیسه را افزایش می‏دهد و به این ترتیب اطمینان خاطر بیشتری برای بیمار  ایجاد می‏کند.

خمیر استومی چیست؟

 از خمیر برای نشت بندی دور استوما استفاده می شود تا ترشحات خروجی به زیر  چسب وارد نشوند و آن را از جای خود بلند نکنند. همچنین برای هموار کردن چین  و چروک پوست اطراف استوما ایده آل است تا چسب کیسه تثبیت و دوام بهتری روی  پوست بیابد.